SEMINARIUM

"Satelitarne metody wyznaczania pozycji we współczesnej geodezji i nawigacji"

Poznań, 23 - 24 czerwca 2005


STRESZCZENIA

Marek Kaczorowski

Centrum Badań Kosmicznych PAN

Zjawisko swobodnych oscylacje globu ziemskiego z dnia 26 grudnia 2004 roku
w aspekcie anomalnych zmian linii pionu zaobserwowanych przez klinometr hydrostatyczny

         W dniu 26 grudnia 2004 roku w okolicach wybrzeża Sumatry miało miejsce wyjątkowo silne trzęsienie Ziemi. Magnituda trzęsienia Ziemi przekroczyła 9 stopni co stawia to zjawisko na pierwszym miejscu pośród zaobserwowanych przez ludzkość zjawisk sejsmicznych. Wstrząsy sejsmiczne wprawiły glob ziemski w stan oscylacji swobodnych. Swobodne oscylacje Ziemi zaobserwowane zostały przez wąską klasę instrumentów pozwalających mierzyć zjawiska których okresy przewyższają 1000 sekund. Należą do nich m.in. odpowiednio dostosowane grawimetry nadprzewodzące i długookresowe sejsmografy. Do unikalnych instrumentów które zmierzyły i zarejestrowały zjawisko swobodnych oscylacji zalicza się klinometr hydrostatyczny w Dolnośląskim Obserwatorium Geofizycznym. Wprowadzenie udoskonaleń do systemy hydrodynamicznego klinometru pozwoliło wytłumić bardzo silne fale sejsmiczne (efekty krótkookresowe) umożliwiając obserwacje kolejnej fazy zjawiska tj. drgań swobodnych Ziemi. Stan pobudzenia Ziemi trwał od momentu trzęsienia dziesiątki godzin objawiając się m.in. anomalnymi zmianami pola grawitacyjnego w tym zmianami linii pionu. Zmiany linii pionu związane były z falami powierzchniowymi oraz objętościowymi wywołanym przez trzęsienie Ziemi. Anomalne zmiany linii pionu o okresach od 200 sek do 1000 sek zarejestrowane zostały przez klinometr hydrostatyczny. Amplituda zjawiska przekroczyła 3 milisekundy łuku w momencie maksymalnych oscylacji odwracając w pierwszej godzinie po wstrząsie pływowe trendy zmian linii pionu.

Streszczenia
Sesja II
Strona główna